Z historii Zgromadzenia
Droga według charyzmatu Zgromadzenia Ducha Świętego pod opieką Niepokalanego Serca Maryi jest jedną z wielu, by realizować specjalne powołanie. W historii Kościoła było to drugie zgromadzenie, które posiadało charyzmat typowo misyjny.
Od ponad 300 lat całemu światu niesiemy Dobrą Nowinę o Zbawicielu. Założone zostało we Francji w 1703 roku przez ojca Klaudiusza Franciszka Poullarta des Places, odnowienie zaś charyzmatu przyszło w osobie ojca Franciszka Libermanna, który urodził się w 1802 roku. Do odrodzonej Polski Duchacze przybyli w 1921 roku. W ponad trzechsetnej historii dzieło to dało Kościołowi tysiące misjonarzy pracujących na całym świecie, w tym błogosławionych ojca Jakuba Lavala, misjonarza z wyspy Mauritius i ojca Daniela Brottiera, misjonarza z Senegalu, kapelana w czasie I wojny światowej i opiekuna sierot w Paryżu.
Dość rychło duchowi synowie Założyciela ojca Klaudiusza Poullarta des Places zajęli się pracą misyjną poza granicami Francji, zwłaszcza w Kanadzie, na Dalekim Wschodzie, w Gujanie Francuskiej i w Senegalu. Także wielkim pragnieniem Odnowiciela ojca Franciszka Libermanna było otwarcie się na misje w ramach konkretnej sytuacji, co stanowi i dzisiaj przykład bardzo mocnego zrywu.
ABC życia duchackiego
Zręby duchowości wypracowane przez ojca Poullarta des Places pogłębione przez ojca Libermanna ubogaciło doświadczenie licznych pokoleń trudzących się wypełnieniem charyzmatu w zmiennych warunkach czasu i miejsca.
Założyciele wskazywali na źródła, gdzie ich duchowi synowie mają czerpać mądrość do realizowania duchowości w codziennym życiu. Obaj poświęcili siebie i swoich współbraci patronom Zgromadzenia: Duchowi Świętemu i Niepokalanemu Sercu Maryi, Maryi, która jako najwierniejsza natchnieniom Ducha Świętego, jest wzorem, podporą i promotorką akcji misyjnej. Sama nazwa duchacz wyraża gotowość pójścia drogami Ducha Świętego. Duchowość duchacka bazuje na rozeznawaniu, dyspozycyjności i praktycznym zjednoczeniu z Bogiem.
Misjonarz nie jest przedstawiony jako wysłannik Kościoła, biskupa lub przełożonego, lecz Chrystusa. Zawarł umowę z Chrystusem. Przyjął mandat jaki mu został powierzony. Dlatego ze wszystkich sił winien on dążyć do świętości, gdyż od niej zależy skuteczność działalności misyjnej. Misyjnym powołaniem nie jest wycofanie się ze świata, ale pokochanie go, by żyć w nim, realizując przykazania miłości.
Zgromadzenie przedkłada pierwszą ewangelizację nad inne prace apostolskie. Poza budowaniem Kościoła tam, gdzie on jeszcze nie istnieje, duchaccy misjonarze roztaczają opiekę nad ubogimi i opuszczonymi oraz troszczą się o kult Ducha Świętego, oddają się szkolnictwu, zajmują się losem emigrantów, a także duszpasterstwem i pracą rekolekcyjną. Ponadto duchacze podejmują takie zadania, jak pomoc krajom zacofanym, propagowanie wyzwolenia ekonomicznego i społecznego, działanie na rzecz sprawiedliwości i pokoju.
Dla trwałości i rozwoju dzieł prowadzonych, a także dla uświęcenia współbraci zgromadzenie uznało za zasadę podstawową życie wspólne. Życie wspólne jest więc istotnym czynnikiem w powołaniu duchacza i środkiem uprzywilejowanym, który pozwala na praktykę rad ewangelicznych w służbie Dobrej Nowiny.
Praca misyjna – podkreślał ojciec Libermann – jest prawdopodobnie jedną z najtrudniejszych? Dlatego trzeba charyzmy, aby być misjonarzem – zaznacza w innym miejscu, i dodaje także: Lubię spotykać w naszych młodych ludziach charakter silny, energiczny, zdolny do podejmowania wszystkiego, i nie pozwalający się przygnieść trudnościami.
Od początku istnienia Zgromadzenia nie brakowało bolesnych doświadczeń, ale ufność w Boga dawała siły, by przezwyciężać wszelkie przeszkody.
Duchackie misje dzisiaj
Duchacze reprezentują różne kultury, kontynenty, kraje i części świata. Są zebrani przez Ducha Świętego z Pięćdziesiątnicy w jedną wielką wspólnotę, stanowiącą zgromadzenie. Różnorodność kultur przyjmuje się jako bogactwo i świadectwo jedności i łączności w Chrystusie. W liczbie około 2700 Duchacze pracują w ponad 60 krajach na wszystkich kontynentach. Główne instytucje Zgromadzenia Ducha Świętego w Polsce mieszczą się w Bydgoszczy przy Alejach Jana Pawła II. Oprócz tego w Bydgoszczy przy ul. Glinki znajduje się duchacka parafia, oprócz tego są wspólnoty duchackie w Puszczykowie, w Chełmszczonce k. Bydgoszczy, w Cielądzu k. Rawy Mazowieckiej, w Chojnicach i w w Zbyszycach k. Nowego Sącza. Polscy Duchacze pracują w Meksyku, Brazylii, Kanadzie, na Mauritiusie, Madagaskarze, w Kongo Brazzaville, na Filipinach, Hiszpanii, Francji, Niemczech, Chorwacji.